تأثیر شرایط اقلیمی بر روی تاج پوشش و تولید علوفۀ مراتع نیمه استپی (مطالعۀ موردی: پلور و رینه- استان مازندران)

در این تحقیق میزان تأثیر سه عامل مهم اقلیمی بارش، درجه حرارت و رطوبت نسبی هوا بر روی میزان پوشش تاجی و تولید علوفه در یک دورۀ پنج ساله (1381-1385) و سال 1392 در مراتع نیمه­استپی پلور و رینه در استان مازندران مورد مطالعه قرار گرفت. از مدل­های آماری (رگرسیون ساده و چندگانه) برای یافتن ارتباط بین پوشش و علوفۀ تولیدی سالانه و شکل­های مختلف رویشی گیاهان با متغیرهای اقلیمی در دوره‌های مختلف زمانی با استفاده از نرم افزار Minitab.14 و Excel جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها استفاده شد. نتایج شش سال مطالعه در مراتع نیمه‌استپی پلور و رینه نشان داد متوسط تاج پوشش 51 درصد و متوسط تولید 372 کیلوگرم در هکتار بوده است. پوشش کل گیاهان مراتع رینه با مجموع بارندگی فصل رشد و ماه اسفند و میانگین دما بیشترین ارتباط را دارند و در تولید علوفۀ سالیانه، دما نقش مؤثرتری را نسبت به بارندگی دارد و تولید متأثر از دمای ماه تیر است. در مراتع پلور رابطۀ پوشش شکل­های مختلف رویشی گیاهان (گندمیان، بوته‌ای­ها و پهن برگان علفی) با عوامل اقلیمی در پایه­های زمانی مختلف معنی‌دار بود. تولید کل گیاهان قابل چرای دام در مرتع پلور متأثر از بارندگی فصل رشد می‌باشد. بنابراین در طرح­های مرتعداری به­جای یکسال اندازه‌گیری تولید و پوشش می‌توان نوسان تولید و پوشش را بر اساس پارامترهای اقلیمی برآورد کرد. با داشتن پوشش و تولید درازمدت مرتع، می‌توان علوفۀ قابل دسترس و ظرفیت مرتع را تعیین و از تخریب مراتع جلوگیری کرد.